Το κείμενο επιμελήθηκε ο Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπευτής Γιάννης Ξηντάρας (xidaras.gr)

Τον τελευταίο καιρό έρχομαι αντιμέτωπη με άρθρα τα οποία αναδεικνύουν  έναν συγκεκριμένο αριθμό βημάτων ή χαρακτηριστικών σχετικά με θέματα που αφορούν στις διαπροσωπικές σχέσεις, στο νόημα της ζωής ή ακόμα και σε ψυχικές διαταραχές ή ασθένειες. Έτσι λοιπόν υπάρχουν 5 σημάδια για να καταλάβουμε εάν ο σύντροφος μας πάσχει από ναρκισσιστική διαταραχή, 3 τρόποι για να ζήσουμε ευτυχισμένοι  και 8 σημάδια που δείχνουν ότι πρέπει να σε δει ειδικός.

Χρόνια ερευνών πάνω στην ψυχική υγεία, χιλιάδες συγγραμμάτων από επιστήμονες, αμέτρητα χρόνια φιλοσοφικής σκέψης και αναζήτησης από παλιούς και σύγχρονους φιλοσόφους, συμπυκνώνονται σε  «10 βήματα, 3 σημάδια ή 5 πράγματα».  Η μια και μοναδική Αλήθεια σε συμπυκνωμένη κονσέρβα. Εύκολα την αγοράζεις, γρήγορα την καταναλώνεις αλλά μερικές φορές κάθεται «βαριά» στο το στομάχι.

Ομολογώ ότι μπήκα και εγώ στον πειρασμό να διαβάσω ένα τέτοιο άρθρο, με τίτλο «10 σημάδια που δείχνουν ότι φροντίζετε τον εαυτό σας». Είχα την εντύπωση ότι φροντίζω τον εαυτό μου αρκούντως ικανοποιητικά και είχα την βεβαιότητα ότι θα κατέχω και τα 10 σημάδια. Καθώς το διάβαζα συνειδητοποίηση ότι κανένα σημάδι δεν ταίριαζε απόλυτα σε μένα, κάποια μάλιστα δεν τα έβρισκα καθόλου σημαντικά. Τελική διάγνωση : «δεν φροντίζω τον εαυτό μου». Σοκ. Ευτυχώς αποσύρθηκα γρήγορα από αυτό το παιχνίδι με τους αριθμούς που πάντα βγαίνεις χαμένος. Συνειδητοποίηση ότι μπορεί να μην κάνω τα συγκεκριμένα βήματα αλλά κάνω χιλιάδες άλλα που δείχνουν ότι φροντίζω τον εαυτό μου.

Και τι γίνεται στην περίπτωση που μου ταιριάζουν και οι 8 λόγοι που δείχνουν ότι πάσχω από κατάθλιψη και ταυτόχρονα μου ταιριάζουν και οι 32 λόγοι που δείχνουν ότι είναι ευτυχισμένη? ΜΠΕΡΔΕΜΑ.

Η κατηγοριοποίηση  σημαντικών ζητημάτων του ανθρώπου οδηγεί σε δική του κατηγοριοποίηση και διαμορφώνει μια περιοριστική αντίληψη του εαυτού του, των άλλων και την κοινωνίας.  Η διαμόρφωση της αντίληψης του εαυτού θα πρέπει να προέρχεται τουλάχιστον από την βαθειά και ενδελεχή παρατήρηση και αναγνώριση των αναγκών και εμπειριών μας. Η κατηγοριοποίηση τέτοιου τύπου μας απομακρύνει από την αναγνώριση της μοναδικότητάς μας και του εντελώς προσωπικού μας τρόπου να αντιλαμβανόμαστε την δική μας πραγματικότητα.

Ας μην περιοριζόμαστε σε έναν μικρό αριθμό από ενδεχόμενα που μας προσφέρουν ποικίλα άρθρα στο διαδίκτυο και ας είμαστε ανοιχτοί στα χιλιάδες άλλα ενδεχόμενα που υπάρχουν. Δεν υπάρχουν 10 βήματα για να βρούμε την ευτυχία, υπάρχουν και χιλιάδες άλλα. Δεν υπάρχουν 5 σημάδια που μας δείχνουν ότι ο σύντροφός μας μας αγαπάει, υπάρχουν και χιλιάδες άλλα.

Το διαδίκτυο είναι αναμφισβήτητα μια τεράστια δεξαμενή πληροφοριών. Δεν μπορούμε όμως να βρούμε εκεί τις απαντήσεις που ζητάμε σε υπαρξιακά ζητήματα , σε ζητήματα ψυχικής υγεία ή διαπροσωπικών σχέσεων. Τα ερωτήματα που αφορούν τον εαυτό, μόνο στον εαυτό απαντώνται.

Ντέντε Δήμητρα – Κοινωνιολόγος, Msc Counselling, Εκπαιδευόμενη Ψυχοθεραπεύτρια 

Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος στο Περιστέρι, απόφοιτος Πανεπιστημίου Αθηνών και Strathclyde University. Μέλος του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων και της Ελληνικής Προσωποκεντρικής και Βιωματικής Εταιρείας, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης «Επαφή».

Παν. Τσαλδάρη & Σαρανταπόρου (πλησίον Μετρό Περιστερίου), Περιστέρι
2105770353

Γράφει ο Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπευτής Γιάννης Ξηντάρας (xidaras.gr)

Λόγω της επαγγελματικής μου ιδιότητας ως ψυχολόγος έρχομαι συχνά σε επαφή με ανθρώπους, οι οποίοι είναι δυστυχισμένοι, βυθισμένοι στην απελπισία, στα όρια της κατάθλιψης, σε απόγνωση, εγκλωβισμένους σε αδιέξοδα …

Αισθάνονται στριμωγμένοι στην γωνιά του μυαλού τους, όπου δεν υπάρχει διέξοδος. Ακινητοποιημένοι, στέκονται ανήμποροι, σχεδόν άφωνοι, κοιτούν τον χρόνο να περνά, βλέπουν τη ζωή τους να περνά μπροστά από τα μάτια τους, τα χρόνια να φεύγουν… Κι αυτοί μένουν στάσιμοι στην καλύτερη ή μένουν πίσω! Μένουν σε μια σχέση χωρίς νόημα, χωρίς αγάπη, χωρίς ίχνος επικοινωνίας, χωρίς σεβασμό, χωρίς τίποτα από όσα θέλησαν ή  ονειρεύτηκαν. Σε μια σχέση που υπάρχει ψυχολογική καταπίεση και όχι σπάνια… σωματική κακοποίηση.

Δυστυχώς μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι γίνονται μέσα στην οικογένεια μας, στον περίγυρο μας, σε φίλους μας… σε αγνώστους μας. Σε πολλούς από αυτούς τους ανθρώπους που το ζουν δεν είναι εύκολο να φύγουν, να ξεφύγουν.

Το συναίσθημα που κυριαρχεί μέσα τους είναι ο φόβος. Ο φόβος για τον Άλλον (σχέση, εργοδότης, γνωστός…), ο φόβος για την αποτυχία, ο φόβος για το άγνωστο. ο φόβος τους κρατά αλυσοδεμένους και ανήμπορους, η απουσία κάθε πίστης και ελπίδας ότι κάτι μπορεί να αλλάξει. Και είναι αλήθεια, δεν είναι εύκολο να απαγκιστρωθείς από αυτό το συναίσθημα. Και να πάει πού; Σε ποιον να απευθυνθεί; Ποιον να πιστέψει; Τι να κάνει; Πού να ακουμπήσει; Οι άνθρωποι αυτοί έχουν χάσει κάθε εμπιστοσύνη, θάρρος, ελπίδα για ζωή… Κι όμως η παρηγοριά σε αυτούς τους ανθρώπους δεν μπορεί να είναι εκφράσεις τύπου «δε βαριέσαι», «έτσι είναι η ζωή», «τι τα ψάχνεις», «δεν υπάρχει λύση»…

Οι εκφράσεις που οφείλουμε να λέμε, πρέπει να δείχνουν ελπίδα και αισιοδοξία, ότι έστω και κάτι λίγο, έστω και μακρόχρονα κάτι μπορεί να γίνει, κάτι μπορεί να αλλάξει.

Και στην τελική, όσο δύσκολο κι αν είναι, ο καθένας μας αξίζει να παλέψει για να ξεφύγει από τα δεσμά του και να ζήσει ελεύθερος μια ζωή.

Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος στην Αγία Παρασκευή, απόφοιτος Πανεπιστημίου Αθηνών και Strathclyde University. Μέλος του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων και της Ελληνικής Προσωποκεντρικής και Βιωματικής Εταιρείας, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.

Λεωφ. Μαραθώνος 79, Σταυρός Αγίας Παρασκευής, Αγία Παρασκευή
Τηλ. 2106619177

Παρατηρώ τους γύρω μου και διαπιστώνω πως συχνά δεν εκτιμάμε καταστάσεις και συμπεριφορές, δεν δείχνουμε ευγνωμοσύνη στους ανθρώπους που μας βοηθούν και γινόμαστε αχάριστοι… Αποτέλεσμα αυτής της συμπεριφοράς είναι να χάνουμε την επαφή μας με ανθρώπους που κάποτε ήταν πάντα εκεί για εμάς…  Και όταν το συνειδητοποιήσουμε το πιο πιθανό να είναι αργά να διορθωθεί η σχέση… Και τότε μάλλον θα πονέσουμε πολύ για την λανθασμένη συμπεριφορά που επιδείξαμε με τόση ευκολία!

Η εκτίμηση και η ευγνωμοσύνη είναι τα συναισθήματα που θα έπρεπε να μας απασχολούν στις περιπτώσεις που παρατηρούμε πως απομακρύνονται από εμάς οι φίλοι και συγγενείς.

Η εκτίμηση είναι κάτι που κερδίζεται όπως και η εμπιστοσύνη. Ξεκινάει από μηδενικής βάσεως και σταδιακά καλλιεργείται είτε θετικά είτε αρνητικά ανάλογα με την επικοινωνία και την συναναστροφή. Δεν είναι δεδομένη στις διαπροσωπικές επαφές, θα πρέπει να δουλευτεί και αναλόγως θα υπάρχει η αντίστοιχη συμπεριφορά.

Αντίπαλο δέος της εκτίμησης είναι ο εγωισμός. Η εκτίμηση είναι σχεδόν ταυτόσημη με τον σεβασμό. Για να δείξεις πως εκτιμάς τον άλλον, θα πρέπει να το σέβεσαι. Για να τον σέβεσαι, θα πρέπει να παραμερίσεις τον εγωισμό σου και να συμμετέχεις στο «παιχνίδι» της σχέσης και της επαφής με τους άλλους με τους ίδιους κανόνες. Δεν είσαι ανώτερος τους… δεν είσαι κατώτερος τους. Είστε δύο άνθρωποι που οφείλετε να έχετε αμοιβαία εκτίμηση και σεβασμό για να εξελιχτεί αρμονικά και ώριμα η σχέση σας.

Ο άνθρωπος που θα σέβεται τις πράξεις των άλλων, που νιώθει ευγνωμοσύνη, που κατανοεί πότε θα πρέπει να επιδείξει εγωισμό για να μην χάσει τον εαυτό του… Αυτός είναι ο άνθρωπος που θα ξέρει να εκτιμάει και όταν εκτιμάς δεν χάνεις… Δεν χάνεις ούτε τον φίλο σου, ούτε τον σύντροφο σου, ούτε κανέναν!

Πολύ κρίμα που ξεχάσαμε να εκτιμάμε…

Το άρθρο συνυπογράφουν οι ψυχολόγοι του Κέντρου Συμβουλευτικής & Ψυχολογικής Υποστήριξης «Επαφή», Γιάννης  Ξηντάρας, Ράνια  Λεμονή, Αγλαΐα Κρητικού, Κατερίνα Καλλιακούδη, Χάρης Παλίδης και Μαντώ Κωνσταντουλάκη.

Παν. Τσαλδάρη & Σαρανταπόρου (πλησίον Μετρό Περιστερίου), Περιστέρι
2105770353